Badania nasienia

Przed wykonaniem badania nasienia zaleca się zachowanie 2-7 dniowego okresu abstynencji seksualnej. Optymalny czas to 3-5 dni. Warto mieć na uwadze fakt, że zarówno zbyt krótki jak i zbyt długi okres wstrzemięźliwości może wpłynąć niekorzystnie na oceniane parametry, w konsekwencji ograniczając wartość diagnostyczną wykonanego testu.

W okresie poprzedzającym badanie należy unikać alkoholu oraz ograniczyć palenie papierosów. W przypadku antybiotykoterapii zalecane jest wykonanie badania po 2 tygodniach od jej zakończenia.

Nasienie do badania powinno zostać oddane do jałowego pojemnika drogą masturbacji. Pacjent może oddać je w klinice, w pokoju specjalnie do tego celu przeznaczonym, co minimalizuje wpływ czynników zewnętrznych na oceniane parametry. Druga możliwość to dostarczenie materiału oddanego w warunkach domowych. W tym przypadku należy pamiętać, że materiał powinien zostać dostarczony do laboratorium jak najszybciej po oddaniu (do 40 min), trzeba go również zabezpieczyć przed wychłodzeniem/przegrzaniem zależnie od warunków atmosferycznych. Optymalna temperatura do transportu próbki to 20–37 °C. W skrajnych sytuacjach, gdy pacjent ma duże trudności z oddaniem nasienia drogą masturbacji, para może wykorzystać tzw. prezerwatywę perforowaną (do zakupu we własnym zakresie), przy czym analiza nasienia oddanego w ten sposób niesie za sobą pewne ograniczenia.

Ważne, by na badanie zabrać ze sobą dokument potwierdzający tożsamość (dowód osobisty/paszport). Jeśli chcesz umówić wizytę, zrób to od razu.

Dla uzyskania najbardziej wiarygodnej analizy nasienia standardowe badanie powinno zostać wykonane dwukrotnie w odstępie od dwóch tygodni do trzech miesięcy. Istotne jest również, by wykonując powtórne badanie nasienia zachować podobny czas abstynencji jak podczas pierwszego badania – daje to możliwość precyzyjnego porównania parametrów.

Na rynku dostępne są testy o różnej czułości. Jednakże, najczęściej testują one tylko liczbę plemników, a nie analizują one ruchliwości ani kształtu plemników. Jeśli obawiasz się o swoją płodność, najlepiej jest wykonać badanie laboratoryjne w specjalnie wyposażonym i przygotowanym do tego miejscu. Pozwoli to na bardziej kompleksową i rzetelną ocenę Twojej płodności.

Normy dla parametrów nasienia są określane przez Światową Organizację Zdrowia (WHO). Obecnie obowiązują normy z 2010 roku.

Zakres dla każdego parametru znajduje się na każdym wydawanym wyniku. Wartości referencyjne dla poszczególnych parametrów nasienia kształtują się następująco:

·         Objętość ejakulatu: > 1,5 mL

·         Koncentracja plemników: ≥ 15 mln/mL

·         Całkowita liczba plemników w ejakulacie: ≥ 39 mln

·         Ruchliwość plemników: ≥ 32% plemników o ruchu postępowym lub ≥ 40% plemników o ruchu postępowym i niepostępowym

·         Żywotność plemników: ≥ 58% żywych plemników

·         Morfologia plemników: ≥4% plemników o prawidłowej budowie

·         Koncentracja komórek linii spermatogenicznej ≤ 5 mln/mL

·         Koncentracja leukocytów < 1 mln/mL

Wartości poniżej zakresów referencyjnych sugerują ograniczenie płodności mężczyzny. Podobnie, prawidłowy wynik badania nasienia nie jest bezdyskusyjnym dowodem płodności. Wartość diagnostyczna badania nasienia jest tym większa, im bardziej wyniki odbiegają od wartości referencyjnych.

Nieprawidłowy wynik badania nasienia nie zawsze musi świadczyć o niepłodności. Czasami parametry nasienia obniżone są okresowo, a następnie wracają do normy. Nieznaczne obniżenie części parametrów może świadczyć o ograniczonej płodności.

Z drugiej strony to mit, że do zapłodnienia “wystarczy 1 plemnik” – znaczne obniżenie parametrów nasienia praktycznie uniemożliwia poczęcie dziecka metodą naturalną. Dlatego wynik badania nasienia musi być zawsze zinterpretowany przez lekarza. Jeśli martwią Cię Twoje wyniki, koniecznie skontaktuj się z nami.

Zarówno nadmierne spożywanie alkoholu, jak i palenie tytoniu wpływają na pogorszenie jakości nasienia. Prawdopodobną przyczyną negatywnego wpływu palenia papierosów na plemniki jest nasilony stres oksydacyjny uszkadzający DNA plemników oraz niewystarczająca aktywność enzymów oksydacyjnych w plazmie nasienia. 

Jeśli chcesz wiedzieć więcej na temat wpływu stylu życia na Twój potencjał płodności, poznaj porady specjalistów TFP udzielane w ramach kampanii "Zadbaj o swoją płodność".