Na czym polega badanie AMH i jak interpretować jego wyniki?

Redakcja merytoryczna: lek. Katarzyna Kowalska | TFP Fertility Macierzyństwo

Na czym polega badanie AMH i jak interpretować jego wyniki?

Badanie poziomu hormonu antymüllerowskiego (AMH) to jedno z najważniejszych narzędzi oceny płodności i rezerwy jajnikowej u kobiet. Umożliwia ono określenie zdolności jajników do produkcji dojrzałych komórek jajowych, co jest kluczowe zarówno dla naturalnego planowania ciąży, jak i dla procedur wspomaganego rozrodu, takich jak in vitro.

Czym jest hormon AMH?

Hormon antymüllerowski (AMH) jest białkiem produkowanym przez komórki warstwy ziarnistej pęcherzyków jajnikowych. Jego stężenie w organizmie jest ściśle związane z liczbą pęcherzyków antralnych, które stanowią część tzw. rezerwy jajnikowej, czyli potencjalnej zdolności jajnika do produkcji dojrzałych komórek jajowych.

Poziom AMH w organizmie kobiety zaczyna spadać już w wieku 25-30 lat, a po menopauzie jego stężenie jest praktycznie niewykrywalne. Badanie AMH pozwala ocenić, w jakiej kondycji znajduje się rezerwa jajnikowa, co ma kluczowe znaczenie w kontekście planowania rodziny lub leczenia niepłodności.

Dlaczego warto wykonać badanie AMH?

Badanie poziomu AMH wykonuje się w kilku kluczowych sytuacjach:

• Ocena rezerwy jajnikowej – szczególnie u kobiet planujących późne macierzyństwo lub mających trudności z zajściem w ciążę.

• Diagnostyka zespołu policystycznych jajników (PCOS) – w przypadku PCOS poziom AMH może być podwyższony, co pomaga w potwierdzeniu diagnozy.

• Monitorowanie terapii onkologicznych – niektóre metody leczenia, jak chemioterapia, mogą obniżyć rezerwę jajnikową. Badanie AMH pomaga ocenić potencjalny wpływ terapii na płodność.

• Wsparcie w planowaniu leczenia niepłodności – AMH jest istotnym wskaźnikiem przy wyborze metod wspomaganego rozrodu, takich jak in vitro (IVF).

·       Ocena ryzyka przedwczesnej menopauzy – niskie wartości AMH mogą sugerować zbliżające się wyczerpanie rezerwy jajnikowej.

Jak przebiega badanie AMH?

Badanie AMH polega na jednorazowym pobraniu krwi żylnej. Nie wymaga żadnych specjalnych przygotowań, takich jak bycie na czczo czy wykonanie w określonym dniu cyklu menstruacyjnego, ponieważ poziom AMH pozostaje stosunkowo stabilny w ciągu miesiąca.

Wynik badania jest zazwyczaj dostępny w ciągu kilku dni i podawany w nanogramach na mililitr (ng/ml) lub pikomolach na litr (pmol/l). Po jego otrzymaniu zawsze warto skonsultować się z lekarzem specjalistą, który pomoże w jego interpretacji, uwzględniając dodatkowe czynniki zdrowotne.

Stężenie hormonu AMH – normy według wieku

Poziom hormonu antymüllerowskiego (AMH) zmienia się w ciągu życia kobiety, będąc najwyższym w młodym wieku dorosłym i stopniowo malejącym w miarę zbliżania się do menopauzy. Warto jednak pamiętać, że wartości referencyjne mogą różnić się nieco w zależności od laboratorium i stosowanej metody pomiaru.

Warto wiedzieć, że poziomy AMH mogą być zredukowane nawet o 20% u użytkowniczek dwuskładnikowych tabletek antykoncepcyjnych. Jednak zaprzestanie antykoncepcji przywraca prawidłowy poziom AMH, gdyż antykoncepcja hormonalna nie obniża trwale rezerwy jajnikowej.

Oto orientacyjne normy AMH, niemniej pamiętajcie - ocena przypadku pacjentki powinna być konsultowana i zinterpretowana zawsze przez lekarza. Każdy przypadek jest indywidualny.

·       20–24 lat: 1,52–9,95 ng/ml;

·       25–29 lat: 1,20–9,05 ng/ml;

·       30–34 lat: 0,71–7,59 ng/ml;

·       35–39 lat: 0,41–6,96 ng/ml;

·       40–44 lat: 0,06–4,44 ng/ml;

·       45-50 lat: 0,01–1,79 ng/ml.

U kobiet z zespołem z policystycznych jajników poziom AMH we krwi wynosi w zakresie 2,41-17,1 ng/ml.

Wynik badania AMH zawsze powinien być analizowany przez lekarza, który uwzględni wszystkie czynniki zdrowotne i reprodukcyjne pacjentki.

Wysokie AMH – co oznacza?

Jednym z najczęstszych powodów podwyższonego poziomu AMH jest zespół policystycznych jajników (PCOS), który charakteryzuje się obecnością licznych niedojrzałych pęcherzyków w jajnikach. Taki stan często wiąże się z nieregularnymi cyklami miesiączkowymi, zaburzeniami owulacji oraz problemami metabolicznymi, w tym insulinoopornością.

Choć podwyższone stężenie AMH we krwi świadczy o zachowanej rezerwie jajnikowej, kobiety z PCOS często mają trudności z zajściem w ciążę ze względu na brak regularnej owulacji. W takich przypadkach skutecznym rozwiązaniem może być zapłodnienie in vitro, które dzięki kontrolowanej stymulacji hormonalnej pozwala na uzyskanie dojrzałych komórek jajowych.

Czy niski poziom AMH oznacza brak szans na ciążę?

Niski poziom AMH może budzić niepokój, jednak nie oznacza automatycznie braku możliwości zajścia w ciążę.[…] Nawet przy niskim poziomie hormonu szanse na naturalną ciążę mogą istnieć, szczególnie u młodszych kobiet, u których komórki jajowe są zwykle wysokiej jakości.

Badanie AMH to jedno z narzędzi diagnostycznych i nie powinno być oceniane w oderwaniu od innych parametrów, takich jak wiek, regularność cyklu miesiączkowego czy wyniki ultrasonografii jajników. W przypadku niskiego AMH lekarz może zalecić dodatkowe badania, takie jak oznaczenie poziomu FSH czy ocena stężenia estradiolu, aby lepiej zrozumieć sytuację hormonalną pacjentki.

***

Chcesz zostać mamą? Upewnij się, że starasz się o ciążę w odpowiednim momencie cyklu.

Jeżeli pomimo prób nie udało Ci się zajść w ciążę, niepokoi Cię to i chciałabyś skonsultować się ze Specjalistą - skontaktuj się z naszą kliniką!