Beta hCG – Co to jest, normy, badania i interpretacja wyników

autor: Małgorzata Maciuszek, Katarzyna Marcinik | TFP Fertility Macierzyństwo

Co to jest beta hCG?

Beta hCG  (podjednostka beta ludzkiej gonadotropiny kosmówkowej) - to hormon wytwarzany już na bardzo wczesnym etapie rozwoju zarodka (od momentu powstania w nim wyspecjalizowanych komórek tj. trofoblastu, który w późniejszym czasie da początek kosmówce, z której następnie wykształci się łożysko). Rolą gonadotropiny kosmówkowej jest podtrzymywanie funkcji ciałka żółtego, które powstaje w jajniku po uwolnieniu z niego komórki jajowej. Ciałko żółte z kolei produkuje progesteron, który mam za zadanie przygotować jamę macicy na przyjęcie zarodka i wspomóc jego rozwój do momentu wytworzenia się funkcjonalnej kosmówki. Upraszczając, można powiedzieć, że zarodek produkując niewielkie ilości gonadotropiny kosmówkowej informuje o swojej obecności, tak by mogły włączyć się inne mechanizmy podtrzymujące  dalszy rozwój ciąży. 

W jaki sposób zbadać beta hCG?

Beta hCG można zbadać w surowicy krwi lub wykonując samodzielnie test z moczu. Z uwagi na fakt, że stężenie hCG w moczu jest niższe, domowe testy są mniej czułe i mogą nie wykryć wczesnej ciąży. Rekomendowanym przez nas badaniem jest zawsze badanie krwi, ponieważ pozwala również na monitorowanie zmian stężeń tego hormonu.

Kiedy najwcześniej można wykonać badanie beta hCG?

W przypadku kobiet leczonych z powodu niepłodności, u których wykonano transfer blastocysty (czyli zarodka 5-6 dniowego), zalecane jest oznaczenie poziomu beta hCG 9-10 dni po embriotransferze. Jest to moment, w którym podwyższone stężenie podjednostki  beta hCG będzie już wykrywalne. Natomiast, jeśli podany został zarodek w 2 lub 3 dobie swojego rozwoju, badanie beta hCG należy oznaczyć odpowiednio 2-3 dni później.

Dlaczego nie można wykonać badania za wcześnie?

Zarodek potrzebuje czasu na zagnieżdżenie w błonie śluzowej macicy. Pierwszego dnia blastocysta wykluwa się z otoczki, a w 2-4 dobie rozpoczyna się zagnieżdżanie w śluzówce endometrium. Wykonanie badania za wcześnie, np. 5 dni po embriotransferze może być niemiarodajne, z uwagi na czułość testu  i narazić pacjentkę na niepotrzebny stres.

Jak interpretować wynik badania?

Wyniki należy zawsze konsultować z personelem medycznym – lekarzem lub pielęgniarką/położną. Nie powinno się modyfikować lub odstawiać leków bez ich decyzji.

• Wynik poniżej 5 mIU/ml w 10 dniu po transferze blastocysty świadczy o tym, że pacjentka nie jest w ciąży.

• Natomiast wynik powyżej 25 mIU/ml wskazuje na duże prawdopodobieństwo ciąży.

W przypadku pozytywnego wyniku, badanie należy powtórzyć po 48 godzinach, a za prawidłowy przyrost można uznać zwiększenie poziomu beta hCG o około 66%.

Na późniejszym etapie, kiedy beta hCG wynosi już około 10tys mIU/ml przyrost hormonu zwalnia i nie ma potrzeby jego monitorowania. W dalszej ocenie rozwoju ciąży wykorzystywane jest badanie ultrasonograficzne / badania prenatalne.

Kiedy na wizytę po udanym embriotransferze?

W momencie, kiedy wartości beta hCG osiągają wartości powyżej 1500 mIU/ml, w badaniu USG przezpochwowym lekarz będzie mógł uwidocznić pęcherzyk ciążowy oraz sprawdzić jego prawidłową wielkość i  położenie (m.in. ocena wieku ciążowego, wykluczenie ciąży pozamacicznej).

Dlatego wizyta kontrolna zalecana jest zazwyczaj nie wcześniej niż 7-10 dni od momentu uzyskania dodatniego testu ciążowego (najlepiej tego z surowicy krwi).

Powody do niepokoju:

• Wolniejszy przyrost hCG tj. mniej niż 66% po 48 godzinach może (ale nie musi!) wskazywać na: ciążę biochemiczną, nieprawidłowy rozwój ciąży lub ciążę pozamaciczną.

• Zbyt wysoki przyrost lub zbyt wysokie wartości beta hCG mogą świadczyć o ciąży mnogiej lub zaśniadzie groniastym.

Należy pamiętać o tym, że każdy wynik powinno się rozpatrywać indywidualnie i konsultować go z lekarzem prowadzącym.

Czy przyrosty hCG po in vitro są takie same jak w naturalnej ciąży?

Przyrosty hCG po ciąży z in vitro są zasadniczo takie same jak w naturalnej ciąży, ponieważ hormon jest produkowany w większych ilościach przez zarodek już po implantacji w macicy. Niemniej jednak różnice w wartościach hCG mogą wynikać z:

• Specyfiki procedur, zastosowanych leków oraz czasu implantacji zarodka.

• Rodzaju przeprowadzonego transferu zarodka tj. transfer świeży lub mrożony.

• Liczby transferowanych zarodków - ciąża mnoga/ pojedyncza.

***

Masz pytania? Skontaktuj się z naszą kliniką!